အေမရိက ေခတ္ျပိဳင္ သမုိင္း ဇာတ္လမ္း တစ္ပုဒ္

Newsweek ထဲက စိတ္၀င္စားစရာ ေဆာင္းပါးတစ္ခုကုိ ၾကဳိးစားျပီး ဘာသာျပန္ၾကည့္လုိက္ပါတယ္။ မေတာ္တေရာ္ ဘာသာျပန္ထားတာေတြ သည္းခံပါ။ ဆရာျမသန္းတင့္ ဘယ္ေလာက္ ေတာ္တယ္ဆုိတာ ကုိယ္တုိင္ ဘာသာျပန္ဖုိ.ၾကဳိးစားၾကည့္ေတာ့ ပုိပုိသိလာရပါတယ္ .....

၁၉၆၀ ခုႏွစ္ အေမရိကန္ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲမွာ ကေနဒီ နဲ. နစ္ဆင္ တုိ. ျပဳိင္ခဲ့ပါတယ္။ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲက ႏုိ၀င္ဘာလမွာ က်င္းပတာျဖစ္ပါတယ္။ သမၼတ ေရြးေကာက္ပြဲမတုိင္မီမွာ အရင္ဆုံး ပါတီတြင္း ေရြးေကာက္ပြဲ လုပ္ရျပီး၊ ကေနဒီ ကုိ ဒီမုိကရက္ပါတီက ကုိယ္စားျပဳဖုိ. ၁၉၆၀ ဇူလုိင္လမွာ ေရြးခ်ယ္ခဲ့ပါတယ္။ သမၼတကေနဒီ မျဖစ္ေသးခင္၊ ဆီနိတ္တာ ကေနဒီ ဘ၀ မွာဘဲရွိေသးတဲ့အခ်ိန္ေပါ့။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ လက္ရွိသမၼက အုိင္ဆင္ေဟာင္၀ါ ျဖစ္ျပီး နစ္ဆင္က ဒုတိယ သမၼတ ျဖစ္ပါတယ္။

ကေနဒီ ပါတီတြင္းေရြးေကာက္ပြဲႏုိင္ျပီး ႏွစ္ပတ္အၾကာေလာက္မွာ၊ သူ.ရဲ့ မန္ဆာခ်ဳးဆက္မွာရွိတဲ့ အပန္းေျဖအိမ္ကုိ ကင္ညာႏုိင္ငံက ပညာေရးကုိယ္စားလွယ္ တြမ္အမ္ဘုိယာ အလည္ေရာက္လာပါတယ္။ တြမ္အမ္ဘုိယာ အလည္လာတဲ့ အဓိကအေၾကာင္းကေတာ့ - အေမရိကန္အစုိးရအကူအညီနဲ. ႏုိင္ငံတကာက ေက်ာင္းသားေတြကုိ ႏွစ္တုိင္း ပညာေတာ္သင္ေခၚ ေလ့ရွိပါတယ္။ အဲဒီႏွစ္မွာ ကင္ညာႏုိင္ငံက ေက်ာင္းသား ၂၀၀ အေမရိကန္-အာဖရိကန္ ေက်ာင္းသား ေဖါင္ေဒးရွင္းက တဆင့္ စေကာလားရွစ္ရျပီး အေမရိက တကၠသုိလ္ေတြမွာ ပညာေတာ္သင္ အေခၚခံရပါတယ္။ ေက်ာင္းသား ၂၀၀ ကုိ ကင္ညာကေန အေမရိကကုိလာဖုိ. ေလယာဥ္စရိတ္ ေဒၚလာ ၁ သိန္းလုိေနပါတယ္။ ဒုသမၼတ နစ္ဆင္ကလဲ ႏုိ၀င္ဘာမွာ မဲလုိခ်င္လုိ. မ်က္ႏွာရေအာင္က်ဳိးစားေပမယ့္၊ အုိင္ဆင္ေဟာင္၀ါရဲ. ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ၾကီးဌာနက “the African Airlift” အတြက္ ပုိက္ဆံ မေပးႏုိင္ဘူးလုိ. ျငင္းလုိက္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တြမ္အမ္ဘုိယာ ကေနဒီ ဆီကုိ အကူအညီေတာင္းဖုိ. ေရာက္လာတာပါ။
(ကေနဒီ မိသားစုဆုိတာ မ်ဳိးရုိးဆက္ျပီး အရမ္းခ်မ္းသာတဲ့သူေတြျဖစ္တယ္ ဆုိတာေျပာဖုိ.လုိပါလိမ့္မယ္။ ကေနဒီ မိသားစုပုိ ကေနဒီေဖါင္ေဒးရွင္း ဆုိတာရွိျပီး ႏွစ္တုိင္း ေဒၚလာသန္းနဲ. ခ်ီျပီးလွူေလ့ရွိပါတယ္။ ကေနဒီမိသားစုဟာ ၁၉၂၀ ခုႏွစ္မ်ားက တရားမ၀င္ အရက္ခုိးသြင္းျပီး ခ်မ္းသာခဲ့တာပါ၊ ….. ေရးရင္ ေတာင္ေရာက္ေျမာက္ေရာက္ျဖစ္သြားျပန္ျပီ။)

ဆီနိတ္တာ ကေနဒီက မိသားစုပုိင္ ကေနဒီေဖါင္ေဒးရွင္းက ပုိက္ဆံနဲ. ကူညီဖုိ. သေဘာတူလုိက္ပါတယ္။ နစ္ဆင္က အဲဒီသတင္းလဲၾကားေရာ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီးရုံးကုိဆက္သြယ္၊ အစုိးရက ေလယာဥ္စရိတ္မေပးမဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကုိ ျပန္ေျပာင္းဖုိ.စီစဥ္ျပီး အာဖရိကန္-အေမရိကန္ ေဖါင္ေဒးရွင္းကုိ ပုိက္ဆံေပးမယ္လုိ. ကမ္းလွမ္းလုိက္ပါတယ္။ နာမယ္ၾကီး အေမရိကန္ လူမဲ ေဘ့စ္ေဘာ ကစားသမား ဂ်က္ကီေရာ္ဘင္ဆင္ က သတင္းစာမွာ နစ္ဆင္ကုိ ခ်ီးမြမ္းတဲ့ သတင္းေဆာင္းပါး ေရးဖုိ.လည္းစီစဥ္ပါတယ္။ ဒါ့ထက္မက နစ္ဆင္ရဲ. သမၼတေရးေကာက္ပြဲ ေကာ္မတီမွာပါတဲ့ ဆီနိတ္တာ ဟူး စေကာ့ နဲ. အဖြဲ. (သူတုိ.ကုိယ္ကုိ “အမွန္တရား အဖြဲ.လုိ.ေခၚပါတယ္၊) က ကေနဒီ ကုိအပုတ္ခ်တဲ့ သတင္းေတြျဖန္.ပါတယ္။
“ကေနဒီက အေမရီကန္အစုိးရရဲ. စီမန္ကိန္းကုိ ႏွုိက္ယူသြားတယ္….”
“ကေနဒီက အခြန္လြတ္သုံးခြင့္ရွိတဲ့ ေဖါင္ေဒးရွင္က ပုိက္ဆံေတြကုိ ႏုုိင္ငံေရး အတြက္ အလြဲသုံးစားလုပ္တယ္ ….”
စသျဖင့္ တုိက္ခုိက္ပါတယ္။

ကေနဒီက “ႏုိင္ငံေရးလုပ္ခဲ့တဲ့ ၁၄ ႏွစ္အတြင္း ၾကားဖူးတဲ့အထဲမွာ မတရားဆုံး၊ လုိရာအဆြဲထားဆုံး၊ အဆုိး၀ါးဆုံး တုိက္ခုိက္တာျဖစ္တယ္” လုိ.ေျပာခဲ့ပါတယ္။

ကင္ညာက ကေနဒီဆီက ပုိက္ဆံကုိလက္ခံလုိက္ျပီး၊ ေက်ာင္းသားေတြ အေမရိကုိ ေရာက္လာခဲ့ပါတယ္။ ဂ်က္ကီေရာ္ဘင္ဆင္ ကလည္း သူမွားတဲ့အေၾကာင္း သတင္းစာမွာ ျပန္လည္ ရွင္းလင္း ေရးသားခဲ့ပါတယ္။ ႏုိ၀င္ဘာမွာ နစ္ဆင္ရွုံးျပီး ကေနဒီ သမၼတျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။

ကင္ညာကေရာက္လာတဲ့ လူမဲေက်ာင္းသားေတြထဲက တစ္ေယာက္က ဟာ၀ါရီ တကၠသုိလ္မွာ တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ဟာ၀ါရီမွာ ေနရင္း ကန္းဆပ္ျပည္နယ္မွာ ေမြးတဲ့ အေမရိကန္ လူျဖဴ အမ်ဳိးသမီးတစ္ေယာက္နဲ. အိမ္ေထာင္က်ခဲ့ပါတယ္။ သူတုိ.ကေမြးတဲ့ တစ္ဦးတည္းေသာ သားဟာ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္မွာ အီလင္ႏြိဳင္ ျပည္နယ္ကုိ ကုိယ္စားျပဳျပီး အေမရိကန္အစုိးရ ဆီနိတ္တာျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ ဆီနိတ္တာကေတာ့ ဘာရက္ အုိဘားမားျဖစ္ပါတယ္။

၂၀၀၅ ခုႏွစ္မွာ အုိဘားမား လြတ္ေတာ္မွာ ထုိင္ဖုိ သတ္မွတ္ေပးလုိက္တဲ့စားပြဲဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ၅၀ ေလာက္က ကေနဒီသုံးခဲ့တဲ့ စားပြဲ ျဖစ္ေနပါတယ္။ စားပြဲရဲ. အဖံုးအတြင္းမွာ ကေနဒီက သူ.နာမည္ကုိ ထြင္းေရးထာပါတယ္။ (ကၽြန္ေတာ္တုိ. ငယ္ငယ္က ေက်ာင္းက စားပြဲမွာ ခဲတံခၽြန္တဲ့ ဓါးနဲ.ထြင္းသလုိ ထင္ပါ့။)။ အဲဒီအခ်ိန္က အုိဘားမားက သူ.အေဖ အေမရိကကုိ ပညာေတာ္သင္ ဘယ္လုိေရာက္လာသလဲဆုိတာ သိတာသိပ္မၾကာေသးပါဘူး။

A "young senator from Massachusetts" made an effort, Obama told the crowd at American University. "And because he did, I stand before you today."

စာညြန္း -
http://www.newsweek.com/id/106240/output/print