Tools of the trade (Free)

ကၽြန္ေတာ္ အလုပ္မွာျဖစ္ျဖစ္၊ အိမ္မွာျဖစ္ျဖစ္ မၾကာခဏ သုံးစြဲတဲ့၊ ကြန္ပ်ဴတာ Network နဲ.ဆုိင္တဲ့ Tools အခ်ဳိ.ကုိ လက္လွမ္းမီ သေလာက္ စုေဆာင္း ထားတဲ စာရင္းျဖစ္ပါတယ္။ အားလုံး တရား၀င္ အလကား သံုးစြဲႏုိင္တဲ့ Tools ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။


Putty (download here)
SSH သုိ.မဟုတ္ Telnet အတြက္ အလြန္အသုံးတည့္ပါတယ္။ ကၽြမ္းက်င္စြာ သံုးစြဲတတ္သူေတြအတြက္ SSH Tunnel ၊ X11 forwarding feature မ်ဳိးစံုပါ၀င္ပါတယ္။

Wireshark (download here)
လူသံုးအမ်ားဆုံး sniffer ျဖစ္ပါတယ္။ အရင္က Ethereal လုိ.ေခၚပါတယ္။ မရွိမျဖစ္လုိအပ္တဲ့ Tool ျဖစ္ပါတယ္။

Winscp (download here)
Unix ကြန္ပ်ဴတာ တစ္ခုကေန Windows ကြန္ပ်ဴတာ တစ္ခုကုိ File copy လုပ္ဖုိ. သုံးေလ့ရွိပါတယ္။ Unix ကြန္ပ်ဴတာမွာ SSH Daemon Run ထားဖုိ. လုိပါတယ္။
(SCP = Secure Copy)

Packetizer (download here)
Sniffer နဲ. စုေဆာင္းထားတဲ့ Packets ေတြကုိ Analyze လုပ္ဖုိ. သုံးပါတယ္။ TCP Stream တစ္ခုကုိ bounce diagram နဲ. ၾကည့္လုိ.ရတာ ကၽြန္ေတာ္ အၾကဳိက္ဆုံး Feature ျဖစ္ပါတယ္။

Public Route Servers (go there)
ISP မွာ အလုပ္လုပ္သူ၊ အင္တာနက္ လုပ္ငန္း မွာအလုပ္လုပ္သူ၊ ဒါမွမဟုတ္ BGP ကုိေလ့လာခ်င္သူေတြအတြက္ အသုံးတဲ့ပါတယ္။

NMap (download here)
Network Security Scanner ျဖစ္ပါတယ္။ ရွုပ္ေထြးတဲ့ Network Security ျပသနာမ်ားကုိ သုံးရလြယ္ေအာင္၊ နားလည္လြယ္ေအာင္ တည္ထြင္ထားတဲ့ Tool ျဖစ္ျပီး၊ အင္မတန္ အစြမ္းထက္ပါတယ္။

Showtraf (download here)
ကုိယ့္ကြန္ပ်ဴတာ နဲ. ေလာေလာဆယ္ ဆက္သြယ္ေနတဲ့ ကြန္ပ်ဴတာ ေတြကုိ ဇယ်ားကြက္နဲ. ျပေပးပါတယ္။ UDP, TCP port number ေတြအျပင္ စုစုေပါင္း အပုိ.အယူ လုပ္ေနတဲ့ Bytes ကုိပါ ဇယ်ားမွာ ၾကည့္ႏုိင္ပါတယ္။

Network Operations ေလ့က်င့္ခန္းမ်ား (အပုိင္း ၁)

ဲ့Cisco က ထုတ္လုပ္တဲ့ ပစၥည္းကုိေန.စဥ္သုံးျပီး အလုပ္ရသူေတြ၊ Cisco က Certificate စာေမးပြဲကုိေျဖဖုိ.ျပင္ဆင္ေနသူေတြအတြက္ အသုံးတဲ့မယ္လုိ.ထင္တဲ့ ေလ့က်င့္ခန္းေတြ ေရးသြားပါမယ္။
ေလ့က်င့္ခန္းေတြကုိ
၁၊ အလြယ္ ၁ (အခက္ဆုံး)
၂၊ အလြယ္ ၂
၃၊ အခက္ ၁
၄။ အခက္ ၂ (အခက္ဆုံး) ဆုိျပီးခြဲသြားပါမယ္။

ေလ့က်င့္ခန္း မ်ားမ်ားေရးႏုိင္ေအာင္၊ ဘာေၾကာင့္ command တစ္ခုကုိ သုံးရတယ္ဆုိတဲ့ Theory ကုိ အေသးစိတ္ရွင္းမသြား ေတာ့ပါဘူး။ မရွင္းတာရွိလ်င္ comment ေရးသြားပါ။ ကၽြန္ေတာ္ တတ္ႏုိင္သေလာက္ အားရင္ အားသလုိ ေျဖသြားပါမယ္။

ေလ့က်င့္ခန္း (၁) Finding a switch port where a host is connected (အလြယ္ ၂)

(Network တစ္ခုမွာ Router ေတြ၊ Switch ေတြ အမ်ားၾကီးရွိျပီဆုိလ်င္၊ ကြန္ပ်ဴတာတစ္ခု (သုိ.မဟုတ္) Server တစ္ခု ဘယ္ Switch ရဲ့ ဘယ္ port မွာ ခ်ိတ္ထားသလဲဆုိတာရွာရတာ၊ ေကာက္ရုိးပုံထဲအပ္ရွာရသလုိ ပါဘဲ။ ဒီေလ့က်င့္ခန္းေတြမွာ ကြန္ပ်ဴတာဟာ Workstation ဘဲျဖစ္ျဖစ္၊ Server ဘဲျဖစ္ျဖစ္၊ Host ဆုိျပီး ရည္ညြန္းသြားပါမယ္။)

Step 1
ကုိယ္သိခ်င္တဲ့ Host ရဲ. IP Address နဲ. Default Gateway ကုိ ပထမဦးဆုံး သိေအာင္လုပ္ပါ။
Command for Windows Operating Systems - ipconfig
Command for *nix Operating Systems - ifconfig (or) ip address show , netstat -nr
IP Address = 192.168.10.100 , Default Gateway = 192.168.10.1 ဆုိပါစုိ.။

Step 2
Default gateway IP Address ဟာ Router ရဲ. Address ျဖစ္ပါတယ္။ Router ကုိ Telnet သုိ.မဟုတ္ SSH နဲ. Login လုပ္ပါ။
telnet 192.168.10.1

- Router မွာ "show ip arp 192.168.10.100" ကုိသုံးျပီး Host ရဲ. ARP (Address Resolution Protocol) entry ကုိ ရွာပါ။

router>show ip arp 192.168.10.100
Protocol  Address          Age (min)  Hardware Addr   Type   Interface
Internet  192.168.10.100          2   00a0.6900.85f3  ARPA   GigabitEthernet0/1
router>

Router ရဲ့ GigaBitEthernet0/1 Interface မွာ Host ကုိ ခ်ိတ္ထားတယ္ဆုိတာ ဒီအဆင့္မွာ သိရပါမယ္။ တကယ္လုိ. ARP Entry မွာ ဘာမွ ေပၚမလာလ်င္၊ Host IP ကုိ ping လုပ္ၾကည့္ပါ။ Cisco Router မွာ ၄ နာရီၾကာလုိ.မွ Host က Data အပုိ.အယူ လုပ္တာမေတြ.လ်င္ ARP Entry ကုိ အလုိေလ်ာက္ ဖယ္ထုတ္လုိက္ပါတယ္။

Step 3

router>show cdp neighbor gig0/1


Step 4
telnet to the switch

switch>show mac-address-table address 00a0.6900.85f3

Cisco သမုိင္း အက်ဥ္း

Cisco Systems သမုိင္းအေၾကာင္းကုိ ကၽြန္ေတာ္ ဖတ္ဖူး၊ ၾကားဖူးသေလာက္ ေျပာျပပါမယ္။
Cisco Systems ကုိ ၁၉၈၄ ခုႏွစ္မွာ Len Bosack, Sandy Lerner နဲ. Richard Troiano တုိ.က စတင္ခဲ့ပါတယ္။
Cisco ဆုိတဲ့နာမည္ကေတာ့ San Francisco ရဲ. ေနာက္ဆုံးစာလုံးေတြကုိယူထားတာပါ။ ေစာေစာပုိင္းက Cisco Product Logo ေတြ ဟာ San Francisco က Golden Gate တံတားရဲ. ပုံျဖစ္ပါတယ္။



ပထမဦးဆုံး Cisco Logo






မၾကာေသးခင္က Cisco Logo







ယေန. Cisco Logo



Len Bosack နဲ. Sandy Lerner တုိ.က Stanford တကၠသုိလ္ ကြန္ပ်ဴတာ ဌာနရဲ. ၀န္ထန္းေတြျဖစ္ပါတယ္။

ပထမဦးဆုံး Cisco Router ရဲ. Hardware ဟာ Motorola 68000 CPU ကုိ သံုးထားျပီး Circuit Board ကုိ Andy Bectolsheim က တီထြင္ခဲ့ပါတယ္။ Andy ကေတာ့ တကဲ့ Hardware ဆရာၾကီးပါ။ Sun Microsystems ကုိ စတင္တည္ေထာင္ခဲ့သူျဖစ္ျပီး Google ကုိလည္း ေဒၚလာ တစ္သိန္း ကုိ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္မွာ ရင္းႏွီးခဲ့ပါတယ္။

ပထမဦးဆုံး Cisco Router ရဲ. Operating Systems ကုိ William Yeager က ေရးခဲ့ပါတယ္။ William ရဲ. IOS (Internetwork Operating Systems) က Standford University မွာရွိတဲ့ DEC PDP-11 ေပၚမွာ အသုံးျပဳဖုိ. ေရးခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ DEC PDP ဆုိတာ ျမန္မာျပည္ ကြန္ပ်ဴတာ တကၠသုိလ္မွာ ၁၉၈၀ ထဲက သုံးခဲ့တဲ့ Mainframe ကြန္ပ်ဴတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ ၁၉၉၀ မွာ ကြန္ပ်ဴတာ တကၠသုိလ္ စေရာက္ေတာ့ အဲဒီ PDP ကုိ အသုံးမျပဳေတာ့ပါဘူး (အဲလုိ ေခတ္မွီတဲ့ ကြန္ပ်ဴတာ ေတြလဲ မရွိပါဘူး။)

Cisco ကုပၼဏီ ေထာင္ျပီးမၾကာခင္မွဘဲ၊ ကုပၼဏီ ကုိ စတင္ခဲ့တဲသူေတြနဲ. Stanford တကၠသုိလ္ တုိ. အမွုအခင္းျဖစ္ၾကပါတယ္။
တကၠသုိလ္က စတင္ တရားစြဲပါတယ္။ အဓိက အေၾကာင္းက ၂ ခုပါ။
၁၊ တကၠသုိလ္ ၀န္ထန္းေတြက အလုပ္ခ်ိန္မွာ ေက်ာင္းအလုပ္မလုပ္ဘဲ၊ ကုိယ္ပုိင္ စီးပြားေရးလုပ္ေနတယ္။
၂၊ Operating Systems ဟာ တကၠသုိလ္ရဲ. အပုိင္ျဖစ္ျပီး၊ Len Bosack က William Yeager ဆီကေန မလိမ့္တပတ္နဲ. ညာယူသြားတယ္။

William Yeager ကလည္း စိတ္ဆုိးျပီး တကၠသိုလ္ဖက္က သက္ေသလုိက္ထြက္ေပးပါတယ္။ ႏွစ္ဖက္ ေရွ.ေနေတြက Operating System ရဲ. Source code ေတြကုိ တစ္ေၾကာင္းခ်င္း ရွဥ္ၾကည့္ၾကပါတယ္။
အက်ဥ္းခ်ဳပ္ရရင္ Cisco က အမွုရွုံးျပီး ေဒၚလာ တစ္သိန္း ေလ်ာ္ေၾကး သေဘာေပးရပါတယ္။ Len Bosack လည္း အလုပ္က အျဖဳတ္ခံလုိက္ ရပါတယ္။

၁၉၈၆ - ပထမဦးဆုံး Router စေရာင္းပါတယ္။

၁၉၈၈ - ရင္းႏွီးျမဳတ္ႏွံသူေတြမ်ားလာျပီး John Morgridge ကုိ CEO အျဖစ္ခန္.ခဲ့ပါတယ္။ လုပ္ငန္းၾကီးလာတာနဲ.အတူ Len Bosack နဲ. Sandy Lerner တုိ. ရဲ့ ေနရာ တေျဖးေျဖး ေလ်ာ့လာပါတယ္။

၁၉၉၀ - အမ်ားပုိင္ ကုပၼဏီ အျဖစ္ေျပာင္းလဲျပီး၊ Stock Exchange မွာ CSCO ဆုိတဲ့ Symbol နဲ. လူတုိင္း ၀ယ္ယူခြင့္ ျပဳခဲ့ပါတယ္။
Sandy Lerner အလုပ္ျဖဳတ္ခံရျပီး၊ Len Bosack အလုပ္ကထြက္သြားပါတယ္။ (ကုိယ္ေထာက္ခဲ့တဲ့ ကုပၼဏီ က အလုပ္ျဖဳတ္ခံရတယ္ ဆုိတာ သံေ၀ဃ ရစရာဘဲ။)

၁၉၉၃ - Cresendo ကုပၼဏီ ကုိ၀ယ္ပါတယ္။ Cisco က ပထမဦးဆုံး၀ယ္တဲ့ ကုပၼဏီ ျဖစ္ပါတယ္။ (၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွာ
Cisco က ၀ယ္တဲ့ ကုပၼဏီ စုစုေပါင္း ၁၀၀ ေလာက္ရွိပါျပီ။)

၁၉၉၄ - ပထမဦးွဆံုအၾကိမ္ တႏွစ္၀င္ေငြ ေဒၚလာ သန္းတစ္ေထာင္ (1 Billion) ေက်ာ္ ခဲ့ပါတယ္။

၁၉၉၅ - John Chambers ကုိ CEO ရာထူးတင္ေပးခဲ့ပါတယ္။

၁၉၉၈ - ကုပၼဏီ တန္ဖုိး (Market Capitalization) 100 Billions ေက်ာ္ခဲ့ပါတယ္။

၂၀၀၀ - ကုပၼဏီ တန္ဖုိး (Market Capitalization) 450 Billions ေက်ာ္ခဲ့ပါတယ္။

၂၀၀၈ - ကုပၼဏီ တန္ဖုိး (Market Capitalization) 150 Billions ေက်ာ္ရွိပါတယ္။ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္က dot-com crash ျဖစ္ျပီးတဲ့ေနာက္ ျပန္ျပီး နလံမထူ လာဘူးလုိ. ထင္ပါတယ္။


ကၽြန္ေတာ္ နဲ. John Chambers (Cisco Networkers, Anaheim CA, July 2007)